Palmexpert - 15 / Nov / 2022
Palmboom verzorging
De beste tips om een optimale vezorging te geven aan palmbomen. We geven tips over de groei van de palmboom, voedingsbodem en bemesting, de beste plaats, bewatering, ziekten en gebrek verschijnselen, het snoeien van de palmboom, het potten en verpotten en uiteraard het overwinteren.
Tips optimale verzorging palmbomen
Achtergrondinformatie palmbomen
De Palmenfamilie vormt een bijzondere groep bomen. De meeste bomen op de wereld behoren tot de tweezaadlobbige planten (zoals eik, linde, iep) of de naaktzadige planten (zoals den, spar). Palmen behoren tot de eenzaadlobbige planten, een groep planten die geen diktegroei kent. Palmen worden op latere leeftijd dan ook niet dikker. Hun maximale dikte bereiken ze al vrij snel achter hun groeipunt. Een andere bijzonderheid van de palmen is hun monopodiale groeiwijze, dat wil zeggen dat hun stam zich niet vertakt. Bovenop de stam, aan het uiteinde, staan de waaiervormige bladeren en de bloeiwijzen. Het grootste deel van de ongeveer 3500 palmensoorten komt voor in de tropen en de subtropen, met als belangrijkste centra het Amazonegebied en de Indo- Maleisische gebied.
De meest voor de hand liggende indeling van palmbomen is naar het blad. We kunnen dan het onderscheid maken tussen handvormige en veervormige bladeren. Palmen met een handvormig blad worden waaierpalmen genoemd, palmen met een veervormig blad worden vederpalmen genoemd.
Algemene informatie palmbomen
Groei
De bladeren van palmbomen verschijnen uit de kop van de stam. Individuele bladeren verschijnen het hele jaar lang. Verdroogde bladeren kunnen verwijderd worden, dit stimuleert de groei van nieuwe bladeren. Ook als de bladeren lelijk en geel geworden zijn, kunt u ze rustig helemaal wegsnijden. De lengtegroei van de stam is 5 tot 20 centimeter per jaar, afhankelijk van zijn standplaats.
Voedingsbodem
Potaarde heeft meerdere functies te vervullen. Er moet bijvoorbeeld voldoende lucht in zitten en er moet water in worden vastgehouden. Verder moet de grond voldoende voedingsstoffen bevatten en ten slotte moet de palm zich er goed in kunnen verankeren. Welke grondsoort is nu het meest geschikt voor palmen? In zijn algemeenheid kunnen we stellen dat de meeste palmen liever een lichte dan een zware grondsoort hebben. Dat heeft te maken met het feit dat stagnerende waterafvoer in zandige grond niet vaak voorkomt. Bij uw verkooppunt zijn speciale zakken palmgrond te koop, deze vormen een goede basis met betrekking tot de voedingsbodem. Als u gewone standaard potgrond gebruikt, doet u er goed aan om er 25% klei aan toe te voegen en eventueel 10% rivierzand of brekerzand (maar geen metselzand). Hoe krachtiger de palmbladeren zijn (Chamearops humilis en Trachycarpus fortunei) des te meer behoefte er is aan voedzame aarde.
Plaats
Palmen houden het liefst van een beschutte plaats in de zon/halfschaduw. Te veel warmte gecombineerd met felle zonneschijn kan namelijk tot verbranding van bepaalde delen en uitdroging van de gehele palm leiden.
Bewatering
Palmen in potten en kuipen hebben het natuurlijk moeilijker dan hun soortgenoten in vrije stand. In het vrije veld zakt overtollig regenwater bijvoorbeeld ongehinderd weg naar de ondergrond. De bodem blijft zo gelijkmatig vochtig en de palm staat met de wortels niet in een plas water; in potten en kuipen is dat heel anders. U moet dus maatregelen treffen om problemen te voorkomen. Het gebruiken van potten met gaten eronder in is hierbij erg belangrijk. Stagnerende waterafvoer of teveel water is namelijk altijd schadelijk voor de wortels: er ontstaat zuurstofgebrek, de wortels verstikken en rotten vervolgens weg. Gebrek aan water uit zich in het slap hangen van de bladeren, in bladval of in het geel worden van het blad.
Bij het bewateren van uw boom kunt u het beste een subtropische regenbui na bootsen. Dit betekent eens in de 3 dagen rijkelijk water geven. Het liefst regenwater, want de kalk in het kraanwater tast de wortels van de palm aan. Bij droog weer hebben ze vrijwel iedere dag water nodig. Nadat de boom is geplant, gedurende de eerste weken 2-3 x per week rijkelijk bewateren.
Bemesting
Bemesten van u palm doet u met Healthy start mesttabletten. Dit bij voorkeur in het voorjaar, rond eind maart/begin april.
Ziekten en gebreksverschijnselen
Het groeipunt van een palm is gevoelig voor bacterie- en schimmelaantastingen. Schimmels krijgen een kans als het groeipunt beschadigd raakt. Daarom is beschermen en droog houden van het groeipunt gedurende de winter van belang. Het is aan te raden, uit voorzorg, in oktober/november en aan het begin van de lente het groeipunt te bespuiten met een middel tegen schimmel, zoals Rosacur. Bladeren die tijdens de winter afsterven kunnen in het voorjaar worden verwijderd. Zelfs al bevriezen de bladeren van de palmboom, dan nog hoeft u uw palm niet af te schrijven. Zolang het groeipunt niet beschadigd is, kan een palm weer uitlopen en nieuwe bladeren maken.
De bladeren van palmen kunnen lichtgeel worden, terwijl de bladaanzet langs de stengel wel groen is. Dit verschijnsel is een gevolg van ijzergebrek. Ijzergebrek (chlorose) treedt vooral op als de grond kalkrijk is of een hoge pH (zuurgraad) heeft. Een gift ijzer is dan op zijn plaats. Op gronden die juist lichtzuur tot zuur zijn (lage pH), kan een palm magnesiumgebrek vertonen. Ook in dit geval wordt de bladkleur lichtgroen tot gelig groen. Een bemesting met magnesium is dan nodig.
Snoeien palmboom
Dit is alleen nodig wanneer het blad helemaal bruin/geel of lelijk is.
Potten en verpotten
Welk materiaal we ook gebruiken voor een pot of kluit, de waterhuishouding ervan moet altijd goed geregeld zijn. Zorg dus voor afvoergaten in de bodem. De grootte van de pot moet in verhouding staan tot de omvang van de palm. In verband met het omwaaien is het verstandig om palmen die 's zomers buiten staan in stevige onbreekbare potten van bijvoorbeeld hout te zetten. Palmen hoeven pas verpot te worden als de wortels de pot bij wijze van spreken uit elkaar dreigen te drukken. Vaak is dit om de vier a vijf jaar. De nieuwe pot mag maar iets groter zijn dan de oude. Zetten we de palm plotseling in een hele grote pot, dan kunnen de palmwortels de nieuwe grond niet snel genoeg ‘in bezit nemen'. Deze blijft dan te nat en wordt bovendien heel ongelijkmatig doorworteld. Dit heeft allerlei ziekten en plagen tot gevolg. Het is ook mogelijk u palm in dezelfde pot terug te zetten. U snijdt dan ongeveer 1/5 deel onderaan de wortels in schijven weg. Voor het verplanten van palmbomen heeft palmexpert een hoogwaardige potgrond (palmboomsubstraat) ontwikkeld, welke uitermate geschikt is om te gebruiken van het planten van palmbomen en exoten in de volle grond of in plantenbak.
Het verpotten van de palmen gebeurt in het voorjaar (eind april, begin mei), zodat de wortels gedurende de zomer weer aan kunnen groeien. Het is erg belangrijk dat u de palm na het verpotten een paar weken rust en bescherming tegen zon en wind geeft. Verplanten betekent namelijk altijd een aanslag op de gezondheid en vitaliteit van een plant. U doet er tevens goed aan om hem rijkelijk te bewateren en regelmatig te benevelen.
Winter
De palmen die wij importeren zijn stuk voor stuk geschikt voor het Nederlandse klimaat en zijn dan ook behoorlijk winterhard. Dit betekent dat ze allemaal temperaturen beneden het vriespunt overleven. Voorwaarde is dan wel dat de palm goed droog moet staan en de vorst natuurlijk niet te lang aan moet houden. Het is aan te bevelen om uw palm van eind oktober tot half april op een koele droge plek met voldoende licht te plaatsen, of de palm bij een langdurige vorstperiode van -6 C of kouder in te pakken met bijvoorbeeld een lichtslang, warmtelint, vliesdoek , jute, oude lakens, dennentakken of rietmatten.
Extra informatie en verzorging van de Trachycarpus fortunei palmboom, de meest verkochte en winterharde palmboom voor Nederland.
Deze winterharde palmboom, Trachycarpus fortunei, komt oorspronkelijk uit China, waar hij in de bergen tot wel 2500 m boven de zeespiegel groeit. Deze Chinese winterharde palmboom heeft mooie waaiervormige bladeren en wordt inmiddels wereldwijd gekweekt.
De Trachycarpus fortunei palmboom kan wel tot 12 meter hoog worden en de stam is bedekt met een dikke bos haren. Deze haren geven deze winterharde palm extra isolatie voor de koude. Wat sommige mensen niet weten is dat wanneer de oudere Trachycarpus Fortunei op een plek staat waar het nooit kouder zal worden dan -10°C, hij een kale stam kan krijgen. De winterharde palm heeft deze extra isolatie dan niet nodig. In de natuur zullen verschillende dieren deze haren gebruiken voor hun nest.
Verzorging Trachycarpus Fortunei (winterharde palmboom)
De Trachycarpus fortunei groeit het best op een beschutte plek in de halfschaduw of de volle zon. In principe zou de winterharde palm overal kunnen staan mits de grond goed gedraineerd is. Het overtollige water moet goed de grond in kunnen trekken, zodat de Trachycarpus fortunei palmboom niet met de wortels in het water blijft staan. Als u een hoge grondwaterstand hebt, of kleigrond in de tuin hebt , kunt u de winterharde palm helpen door gaten te boren in het plantgat en hier grof grind of hydrokorrels in te storten. Hierdoor zal de kluit van de winterharde palm niet in het water blijven staan.
De Trachycarpus fortunei ( winterharde palmboom) is goed bestemd tegen de koude (kortstondig tot-18°C), maar wanneer de vorst langer dan 1-2 weken zal aanhouden, raden wij u aan om als het overdag en 's nachts strenger vriest dan -6/-8°C de winterharde palm in te pakken. In de winter kan de grond waar de winterharde palmboom staat permanent bevroren raken, waardoor de winterharde palm geen water meer op kan nemen en dit terwijl de verdamping via de bladeren gewoon door blijft gaan. Daarom is het verstandig om de bladeren van de Trachycarpus fortunei te beschermen met een rietmat ,jute of vliesdoek. U kunt daarbij de bladstelen van de bladeren bij elkaar binden, met bijvoorbeeld touw of duct tape en zonder deze te beschadigen, in een punt vastbinden, om zo ook de kwetsbare groeipunt van de winterharde palm tegen sneeuw en regen te beschermen. Dit geldt vooral voor de jonge exemplaren van de Trachycarpus fortunei.
Heeft u uw winterharde palm buiten in een pot staan? U kunt dan uw Trachycarpus fortunei in de winter beschermen door de voet van de palm te bedekken met stro en daarna met jute omwikkelen. Hierdoor kan de winterharde palmboom blijven ademen, en voldoende vocht opnemen. Om te zorgen dat de Trachycarpus Fortunei niet zal uitdrogen, kunt u de pot met noppenplastic bekleden, wat tegelijkertijd goede isolatie is. Wij raden wel af om de winterharde palm zelf in te pakken met noppenplastic. Dit is omdat de winterharde palm moet kunnen blijven ademen.
De grond waar de winterharde palmboom in is geplant, moet goed gedraineerd zijn. Hiervoor verkopen wij een speciale palmbomen potgrond/substraat. Belangrijk hierbij is dat er voldoende gaten onderin de pot zitten voor de afwatering.
Het is erg belangrijk dat de winterharde palmbomen zonder een goed wortelgestel niet later dan begin september buiten worden uitgeplant.
Belangrijk voor winterharde palmbomen is dat de palmbomen goed geworteld zijn en niet geïmporteerd zijn uit China of Korea. Deze Trachycarpus fortunei palmbomen hebben een lange dunne bladstelen en dunne stammen met een slecht wortelgestel. Deze winterharde palmen liggen soms al een maand op de boot in het donker zonder water en zonder goed wortelgestel.
Graag geven wij advies bij het aanschaffen van een Trachycarpus fortunei palmboom, of andere soort palmboom, exoot of olijfboom.